You can read this article in English here.

Lill-American University of Malta (l-AUM), il-gvern taha d-dritt bil-moħbi li 31,500 metru kwadru ta’ art pubblika fi Smart City, tixtrihom bil-prezz redikolu ta’ 47 centeżmu l-metru kwadru.

L-abbozz tal-kuntratt biex l-AUM, l-art pubblika li ngħatat iż-Żonqor, Marsascala, tpartatha ma’ art oħra fi Smart City, ġie ppreżentat fil-parlament il-ġimgħa l-oħra. Fih hemm provvediment li bis-saħħa tiegħu l-kumpannija Ġordanjana tal-bini involuta fil-proġett tal-AUM, tagħmel qligħ ta’ miljuni.

Bil-kuntratt oriġinali tal-2015, lill-AUM, il-gvern għaddielha 31,000 metru kwadru ta’ art verġni f’Marsascala b’ċens temporanju għal 99 sena. Il-kuntratt fih klawżola li tispeċifika li l-art, iż-Żonqor, “fl-ebda ċirkostanza ma tista’ tinbidel għal ċens perpetwu”.

Il-kuntratt tal-2015 jgħid ċar u tond li l-art ma tistax tinbidel għal ċens perpetwu.

Imma issa, din il-kondizzjoni, il-Prim Ministru Robert Abela qed jibdilha u Sadeen Education Investment Ltd, din l-art se jkun jista’ jibdlilha t-titolu minn ċens temporanju għal ċens perpetwu għall-prezz ta’ 47 ċenteżmu l-metru kwadru biss.

Issa, s-sid Ġordanjan, din l-art li għadu kemm akkwista jista’ jibdlilha t-titolu għal ‘liberu u frank’ għall-prezz ridikolu ta’ 14,827 Ewro.

L-esperti fis-suq tal-propjetà, lil The Shift qalulha li jekk l-art li qed tingħata lill-AUM, wieħed jistmaha b’mod kawt għal skopijiet kummerċjali, allura l-valur tagħha fis-suq ileħħaq iktar minn 63 miljun Ewro.

“Dan huwa ftehim veru tal-mistħija u jfisser li lil negozjant Ġordanjan, il-gvern qed jtih art pubblika Maltija b’xejn.” Hekk qalilha lil The Shift aġent tal-propjetà tal-esperjenza.

Il-kuntratt tal-2022, l-AUM iħalliha tixtri l-art bil-prezz ta’ 47 ċenteżmu l-metru kwadru.

Minn belt tal-ICT għal biċċa art mibjugħa bl-irħis

L-abbozz tal-kuntratt irid japprovah il-parlament: b’dan il-kuntratt, il-gvern, lill-AUM aċċetta li jħalliha żżomm ukoll il-kampus li għandha Bormla. F’erba’ snin f’ dan il-kampus ġew inqas minn 400 student, u issa se tkun tista’ tibni kampus ġdid fi Smart City flok f’Marsascala.

Biex jasal għal dan il-ftehim, Robert Abela kellu jikkalma l-oppożizzjoni pubblika fid-distretti li l-iktar ixaqilbu lejn il-Labour. Għalhekk, biex isib ‘soluzzjoni’ għal din il-problema, kellu taħdidiet sigrieti kemm mal-AUM kif ukoll max-Sheiks tad-Dubai li għandhom is-Smart City f’idejhom.

L-obbligi tagħha skont il-kuntratt tal-2015, l-AUM ma onorathomx, għax qatt ma rnexxielha tiġbed lejha l-għadd ta’ studenti li kienet wegħdet. B’dan kollu xorta se tkun qed takkwista 31,500 metru kwadru ta’ art pubblika biex il-kampus li wiegħdet tibnih. U fuq kollox, bis-saħħa tal-konċessjonijiet li taha Abela. issa se tkun qed tagħmel miljuni ta’ Ewro iktar fi qligħ.

Il-kuntratt il-ġdid ippreżentat lill-parlament ma jeskludix il-possibbiltà li eventwalment, il-Ġordanjani, l-art ikunu jistgħu jbigħuha, jew il-bini li suppost jibnu jużawh għal skopijiet oħra, bħalma hu t-turiżmu.

Barra minn hekk, il-kuntratt il-ġdid neħħa l-klawżola li bis-saħħa tagħha l-AUM kellu jkollha 4,000 student sal-għaxar sena li tkun ilha qed topera.

Fl-istess ħin, sid il-proġett ta’ Smart City – il-gvern tad-Dubai – ukoll sab xortih bis-saħħa tan-negozjati mal-prim ministru.

L-obbligi kollha li kellu skont il-kuntratt tal-2007, il-gvern tad-Dubai kissirhom kollha – l-art il-Kalkara ngħatatlu bi prezz baxx għax il-ħsieb kien li tintuża għall-belt tal-ICT u mhux għan-negozju real estate u għal skop residenzjali.

Skont il-kuntratt għal Smart City tal-2007 li ffirma l-gvern Nazzjonalista, l-art, il-gvern għandu dritt jeħodha lura u l-ftehim iwaqqfu. Imma lis-sidien ta’ Smart City, flok ma jimmultahom il-miljuni ta’ Ewro għax kisru l-kuntratt, il-gvern issa, il-parametri tal-proġett qed jaċċetta li jibdilhom bis-saħħa ta’ Master Plan ġdida.

S’issa, il-ftehim li għamel ma’ Smart City, il-gvern għadu ma ppreżentahx lill-parlament, imma The Shift diġà żvelat li l-Master Plan se jxaqleb iktar lejn żvilupp real estate u inqas lejn l-ICT.

Dan kollu, il-prim ministru qed jippermettih bl-iskuża li l-gvern, lil Smart City ħadilhom żewġ plots, waħda biex jużaha għal kampus ġdid tal-ITS u l-oħra biex ibigħha lill-AUM.

Skont il-ftehim tal-2007, il-proġett tal-ICT ta’ Smart City kellu jitlesta sal-2022, u kellu jħaddem 5,600 ruħ f’impiegi li jkollhom x’jaqsmu mal-ICT.

Minn dan kollu ma sar xejn, ħlief għall-bini ta’ uffiċini li jinkrew l-iktar lil entitajiet tal-gvern; u nbigħet plot ukoll għal binja ta’ ħwienet u residenzi magħrufa bħala The Shoreline.