You can read this article in English here

Mara ta’ 64 sena minn Bormla aktarx li hi l-iktar waħda ffortunata f’Malta, jew inkella għandha sehem minn biċċa tbagħbis nobis: minn Jannar ta’ din is-sena ‘l hawn, l-irċevuti tagħha tal-VAT telgħu mill-inqas 13-il darba fil-lotterija ta’ kull xahar.

Xortiha, dil-mara, dehret b’mod speċjali fl-iktar tlugħ reċenti tal-lotterija li mexxew l-uffiċjali tal-ministeru tal-finanzi ix-xahar li għadda. Fi tlugħ wieħed bi 3 miljun irċevuta, f’xahar wieħed biss, rebħet erba’ darbiet, u qalgħet kważi 2,500 Ewro mill-fondi pubbliċi. L-ammont li tirbaħ jiddependi mill-valur tal-irċevuta.

Professjonisti tal-esperjenza, lil The Shift qalulha li huwa “matematikament impossibbli” li l-istess parteċipant jirbaħ daqshekk drabi f’lotterija b’miljuni ta’ biljetti.

“Billi m’għandniex provi, ma rridux noqogħdu nispekulaw, imma huwa ovvju ħafna li f’din il-lotterija hemm xi ħaġa verament sejra żmerċ.”

“Jekk il-ministru tal-finanzi jrid xhieda konkreta biex jikkonferma dak li kulħadd diġà jaf, kull ma jrid jagħmel hu li jara r-riżultat ta’ Ġunju. F’dik il-lotterija, fl-istess tlugħ, il-biljetti bin-numru tal-identità 791558M telgħu erba’ darbiet. Kieku l-affarijiet kienu kif suppost, dil-ħaġa ma jistax ikun li tiġri.”

Fl-aħħar tlugħ tal-lotterija f’Ġunju, l-istess ID tidher erba’ darbiet.

Minkejja dan it-tħassib ovvju, il-Ministru tal-Finanzi Clyde Caruana ma ħa l-ebda passi. U qed jirrifjuta wkoll li jwieġeb għad-domandi.

The Shift saqsietu jekk għallinqas huwiex konxju ta’ dawn l-allegazzjonijiet li l-lotterija tal-VAT qed tkun imbagħbsa, imma l-ministru baqa’ ma weġibx.

Din il-lotterija kien varaha fis-snin disgħin il-Ministru tal-Finanzi ta’ dak iż-żmien, John Dalli. Kien hu li daħħal is-sistema ta’ tassazzjoni tal-VAT, li mbagħad l-oppożizzjoni Laburista kienet għamlitha ballun politiku. Il-lotterija kienet intiża bħala inċentiv biex min iħallas it-taxxa, l-irċevuti jiġborhom. Kienet miżura kontra l-evażjoni tat-taxxa.

Il-pubbliku għamlulu kuraġġ biex kull xahar, l-irċevuti tal-VAT jibgħathom lid-Dipartiment tal-Lottu, kif kien imsejjaħ dak iż-żmien, biex b’hekk ikun jista’  jieħu sehem f’lotterija li kellha mas-60,000 Ewro premjijiet kull xahar.

Kull xahar, fuq it-television, kienu jtellgħu għadd ta’ rċevuti, u r-rebbieħa kienu jieħdu mitt darba iżjed il-valur tal-irċevuta. L-irċevuti kienu jibqgħu jtellgħuhom sakemm tintleħaq is-somma ta’ 60,000 Ewro kull xahar.  U kien ikun hemm xi 30 rebbieħa fix-xahar.

Imma mbagħad il-lotterija ma baqgħetx tixxandar fuq it-television, u issa ilu s-snin li qed ikun hemm l-allegazzjonijiet dwar l-abbuż fit-tlugħ tagħha.

Fl-2018, f’din il-lotterija ta’ kull xahar, l-Uffiċju Nazzjonali tal-Awditjar kien sab għadd ta’ nuqqasijiet, fosthom id-daqs tal-urna. Din kienet żgħira wisq u l-irċevuti ma setgħux jitħalltu sew fiha.