This article is available in English.
Nhar is-7 ta’ Lulju 2017, l-eks Ministru Edward Scicluna kien kiteb ittra lil Werner Langer, iċ-chairman tal-Kumitat tal-Panama Papers (PANA) tal-Parlament Ewropew, wara li dan kien għamel mistoqsijiet dwar it-tkeċċija ta’ Jonathan Ferris minn kap ta’ unità fl-FIAU.
Scicluna kien insista li t-tkeċċija ta’ Ferris kienet “skont il-liġi”.
Sitt snin wara, it-Tribunal Industrijali għadu kemm sab li t-tkeċċija ta’ Ferris kienet illegali, “diskriminatorja”, u “mhux ġustifikata”. Ferris irid jingħata kumpens ta’ €20,000.
It-Tribunal Industrijali kkonferma fiss-entenza tiegħu li kulma qal Scicluna dwar it-tkeċċija ta’ Ferris kien skorrett – ma kien hemm xejn legali fit-tkeċċija tiegħu.
L-FIAU dejjem ħadmet kif xieraq, kien qalilna Scicluna fl-2017.
Le, mhux vera.
“Il-Bord tal-FIAU ħa dawk id-deċiżjonijiet b’mod unanimu u mingħajr indħil estern”.
Assolutament mhux vera.
Tlett ijiem biss qabel tkeċċa Ferris, Scicluna kien għamel attakk qawwi fuq l-FIAU. Kien talab lill-Bord tal-FIAU jispjega kif rapporti dwar Konrad Mizzi, Keith Schembri, il-Bank Pilatus, Adrian Hillman u t-terminal tal-LNG spiċċaw f’idejn il-midja.
Kien qalilna li dawk ir-rapporti kienu nkitbu biex imbagħad jiġu llikjati.
Scicluna kien irrabjat għax dawk ir-rapporti ħarġu fil-beraħ nuqqasijiet serji ta’ konformità fil-Bank Pilatus, filwaqt li l-prim ministru diżonorat Joseph Muscat kien qal li ma kien hemm xejn ħażin.
Dawk ir-rapporti kienu żvelaw li l-kumpanija responsabbli mit-tanker tal-LNG kienet ħallset flus lill-kumpanija 17 Black.
Ikkonkludew li Keith Schembri għandu jiġi investigat dwar tixħim mill-bejgħ tal-passaporti u dwar ħasil tal-flus.
Kixfu strutturi finanzjarji suspettużi ta’ Konrad Mizzi.
Scicluna – illum il-Gvernatur tal-Bank Ċentrali ta’ Malta – deher inkorlat bil-kbir, u beda jixħet it-tort kollu pubblikament fuq l-FIAU. Ħadd ma jaf x’ġara minn wara l-kwinti matul dawk it-tlett ijiem – għax Scicluna ma riedx iwieġeb il-mistoqsijiet.
Scicluna baqa’ jiġi mistoqsi kemm-il darba jekk kienx involut fit-tkeċċija ta’ Ferris. Iżda Scicluna baqa’ sieket.
Fi tweġiba għall-mistoqsijiet parlamentari 2702 u 2703 dwar it-tkeċċija, Scicluna kien qal li ma kellu xejn xi jżid.
Fi tweġiba għal mistoqsija parlamentari 347 tad-29 ta’ Novembru 2017, Scicluna kien qal li “ma kienx hemm indħil” iżda rrifjuta li jikkummenta dwar jekk hu kellux aċċess għall-informazzjoni jew jekk kienx involut fil-komunikazzjoni dwar Ferris.
Meta ppressat minn The Shift, il-ministeru tiegħu kien qal, “Il-Ministru m’għandu xejn iżjed xi jżid”.
Anki l-FIAU irrifjutat li twieġeb il-mistoqsijiet.
Iżda l-FIAU kellha ħafna x’taħbi. Ferris kien sar kap tal-unità fl-FIAU fl-1 ta’ Novembru 2016. F’dik il-kariga hu kien wettaq investigazzjonijiet profondi dwar persuni esposti politikament (PEPs). Hu ffirma rapport dettaljat dwar il-flus li ħallset il-kumpanija wara t-tanker tal-LNG lill-kumpanija 17 Black fid-Dubai li sidha hu Yorgen Fenech.
Il-Bord tal-FIAU naqas milli jiffinalizzah.
Żewġ rapporti dwar Keith Schembri li tlestew f’Ġunju u f’Novembru 2016, kienu ngħaddew lill-pulizija. Rapport ieħor dwar Konrad Mizzi kien ġie konkluż iżda l-Bord tal-FIAU qatt ma ltaqa’ biex jiddeċiedi li jgħaddih lill-pulizija.
Sa Mejju 2017, għalkemm kien għadu kap tal-unità, Ferris kien tħalla barra minn kull diskussjoni tal-FIAU dwar il-PEPs.
L-FIAU stenna sakemm il-Labour jirbaħ l-elezzjoni tal-2017 li kienet saret fit-3 ta’ Ġunju. Xi ġranet wara, Ferris tkeċċa flimkien ma’ Charles Cronin, uffiċjal għoli ieħor tal-FIAU b’esperjenza twila fis-settur tas-servizzi finanzjarji f’Londra, Jersey u Frankfurt.
Dawn it-tnejn tkeċċew wara deċiżjoni unanima mill-Bord tal-Gvernaturi tal-FIAU b’rakkomandazzjoni tad-direttur tal-FIAU, Kenneth Farrugia.
Dak il-Bord tal-Gvernaturi kien ippresedut mill-eks Avukat Ġenerali Peter Grech. Fuq il-Bord kien hemm ukoll il-kandidat magħżul ta’ Edward Scicluna, Silvio Valletta, ir-raġel tal-eks ministru Justyne Caruana, fil-Kabinett ma’ Scicluna, Konrad Mizzi u Joseph Muscat.
Scicluna xehed bil-ġurament fl-Inkjesta Pubblika dwar Daphne Caruana Galizia li hu kien għażel lil Valletta minn lista ta’ tliet kandidati potenzjali ppreżentati mill-pulizija għax hu kien l-aktar uffiċjal għoli fosthom.
Scicluna gideb. U biex jaħbi l-gidba tiegħu, irrifjuta li jiżvela minn kienu ż-żewġ kandidati l-oħra, u dan saħansitra anki quddiem it-Tribunal tal-Appelli dwar il-Protezzjoni tal-Informazzjoni u tad-Dejta.
Meta sfidat dwar għalfejn kien għażel lil Valletta, bl-aktar mod arroganti hu wieġeb, “Kienet il-prerogattiva tiegħi, u m’għandix għalfejn nagħti raġunijiet”, filwaqt li kkontradixxa x-xhieda maħlufa tiegħu stess li kien għażlu għax kien l-aktar uffiċjal għoli fosthom.
Valletta ma kienx l-aktar uffiċjal għoli fosthom. Fil-lista kien hemm l-Assistent Kummissarju tal-Pulizija Pierre Calleja li kien ilu jservi fuq il-Bord tal-FIAU minn mindu twaqqfet l-FIAU. Hu uffiċjal ferm ogħla minn Valletta, iżda baqa’ supretendent.
L-għażla bejn Valletta u Calleja kienet ovvja iżda Scicluna xorta għażel lil Valletta u mbagħad gideb dwar ir-raġunijiet għall-għażla tiegħu u ħeba l-ismijiet tal-kandidati l-oħra. Fil-frattemp, Valletta ġie sfurzat jirreżenja bid-diżunur.
Ferris tella’ lill-FIAU quddiem it-Tribunal Industrijali. Hemm stqarr li t-tkeċċija tiegħu kienet “motivata politikament”. Baqa’ jsostni u jinsisti li hu tkeċċa biex jiġi intimidat u biex ma jitħalliex jinvestiga lill-PEPs.
L-FIAU innegat id-dikjarazzjonijiet tiegħu u qalet li hi aġixxiet sew u b’mod responsabbli fl-aqwa interess tal-poplu.
Qalet li dejjem ħalliet lill-uffiċjali tagħha jagħmlu xogħolhom fil-libertà. L-FIAU qalet li “ma jeżisti l-ebda rapport konklussiv” dwar it-terminal tal-LNG. Madankollu, it-Tribunal sema’ quddiemu li Ferris kien iffirma rapport dwar it-terminal tal-LNG iżda l-Bord tal-FIAU ma kienx iffinalizzah.
Ferris stqarr ukoll li l-pulizija kienu injoraw ir-rapporti tiegħu dwar Keith Schembri. Il-pulizija kienet ħarġet qatta’ bla ħabel tgħid li hu tal-mistħija li jitnissel id-dubju fuq l-integrità tal-korp b’fatti li ma jeżistux.
Kellhom jgħaddu erba’ snin u jitneħħa Muscat mill-poter biex Schembri jiġi arrestat u jitressaq b’akkużi ta’ korruzzjoni u ħasil tal-flus abbażi ta’ dawk “il-fatti li ma jeżistux”.
Biex tiftħilna għajnejna, Daphne Caruana Galizia kienet ikkummentat dwar it-tkeċċija. Qaltilna, “Istituzzjoni tal-Istat oħra li nħatfet u nqerdet – mhux biss għall-imbroljuni fil-poter iżda daqstant kruċjali kontra l-għedewwa ta’ dawk l-imbroljuni u l-gvern li jmexxu.”
“Dan hu perikoluż għal kulħadd. Jagħmel lil Malta post perikoluż u riskjuż biex tgħix”. Tliet xhur wara, splodewha f’karozza bomba.
Sitt snin wara, Jonathan Ferris ingħata r-raġun. It-tkeċċija tiegħu kienet diskriminatorja u mhux ġustifikata.
Sitt snin wara, Daphne reġgħet ingħatat ir-raġun. Malta hi post perikoluż u riskjuż.
Dik is-sentenza kundannatorja tat-Tribunal tikxef it-tnawwir kundannabbli ta’ dak li kien kompliċi biex Malta saret hekk. Illum jinsab sieq fuq sieq f’kariga komda bħala Gvernatur tal-Bank Ċentrali ta’ Malta.
Forsi għandna nitolbuh iħallas il-kumpens ta’ €20,000 lil Ferris minn butu. Forsi wasal iż-żmien li jħallas għal għemilu.