Read this article in English here.

Fid-29 ta’ Ġunju tal-2014, il-kaptan Mario Cardona ipprova jdaħħal Malta mil-Libja iktar minn 3 miljun sigarett b’kuntrabandu. Meta jinbigħu, il-valur tagħhom kien kważi miljun Ewro. U l-uffiċjali tad-dwana qabduh fil-fatt.

Ħaġa li ma titwemminx, imma Cardona nħeles minn kull akkuża li daħħal is-sigaretti b’kuntrabandu u li ħbiehom.  

Inħeles minn kull akkuża għar-raġuni bizzarra u redikola li l-prosekutur, lill-qorti ma urihiex is-sigaretti. Il-maġistrat innota li “ma ntweriet l-ebda evidenza biex tipprova li l-oġġetti li fuqhom kien mibni l-każ, fil-fatt kienu sigaretti”.

U Cardona sempliċement inħeles.

Dan il-każ huwa tad-daħk daqs kemm hu tal-biki. Mela jinqabad kuntrabandist u jinħeles kompletament għas-sempliċi raġuni li l-prosekuzzjoni ma urietx lill-maġistrat imqar wieħed minn dawk iċ-ċilindri mgerbin tal-karta mimlija bit-tabakk li nsejħulhom sigaretti – farsa pinġuta! Imma t-traġedja hija din: li minħabba l-kuntrabandu tas-sigaretti, taż-żejt, tad-droga u tal-bnedmin li jwettqu l-organizzazzjonijiet kriminali Maltin, qed jintilfu l-ħajjiet umani. U b’dan kollu l-aġenziji tagħna tal-infurzar tal-liġi donnhom ma jridux jagħtu kas.

Minħabba li Malta ma ħaditx ħsieb tiġġieled il-kuntrabandu, ir-reputazzjoni tagħha li diġà hija oskurata, kompliet togħdos ‘l isfel anki fil-Ġnus Magħquda. Grupp ta’ esperti tal-Ġnus Magħquda kkonfermaw l-involviment ta’ kumpanniji Maltin fil-kuntrabandu ta’ riżorsi Libjani li bih inkisru s-sanzjonijiet tal-Ġnus Magħquda. Il-Kunsill tas-Sigurtà intalab jindaħal f’dil-biċċa biex jieħu ħsieb il-kuntrabandu Malti. Dan l-aħħar, l-awtoritajiet tal-Isvizzera bdew investigazzjoni kriminali għaż-żejt miġjub b’kuntrabandu u miżmum fit-tankijiet tal-Enemed f’Ras Ħanżir u f’Ħas-Saptan.

Minkejja li lil tad-dwana ta’ Malta urewhom ċertifikati tal-oriġini ovvjament foloz, dawn sempliċement aċċettaw iż-żejt imdaħħal b’kuntrabandu, żejt b’kemm jiswa ħdax-il miljun dollaru. Id-dwana ta’ Malta tiċħad li kisret is-sanzjonijiet tal-Ġnus Magħquda, imma t-Teżor tal-Istati Uniti kienu jafu biċ-ċertifikati falsifikati u ssanzjonaw erba’ kuntrabandisti Maltin taż-żejt.

Bil-kuntrabandu jidħlu l-flejjes maħmuġa fl-ekonomija Maltija. L-istat jiċċaħħad minn għajn importanti ta’ dħul minħabba l-evażjoni tat-taxxa, u s-suq jinfaqa’ bi prodotti illegali orħos li jikkompetu ma’ kumpanniji leġittimi.

Meta kienet assassinata, Daphne Caruana Galizia kienet qed tinvestiga “l-involviment tal-Maltin fil-kuntrabandu tal-fuel li kien jinvolvi wkoll traffikanti Libjani u l-kriminalità organizzata fi Sqallija.” Ilmentat kemm kienet tal-inkwiet iż-żieda fil-ġlied vjolenti li fih “il-kuntrabandisti tad-diesel itajruhom bil-bombi fil-karozza waqt li t-traffikanti tad-droga jisparawlhom l-assassini.” 

Fejn qatt basret li waħda minn dawk il-bombi kellha toqtol lilha wkoll! Hemm rapport ippubblikat fl-2018, jismu “Il-mewt f’ġenna tal-art tal-kuntrabandist” li ħarġu l-OCCRP – Organised Crime and Corruption Reporting Project u dan isemmi r-riskju li Malta tibqa’ ma tagħtix kas il-fatt tal-kuntrabandu.  

Imma l-lezzjoni Malta għadha ma tgħallmithiex. Meta Cardona, l-vapur daħħlu l-port il-Marsa, kien mimli sigaretti bil-kuntrabandu. Imma hu ddikjara li kien qed iġorr biss iż-żejt, il-gass u l-fuel.

L-uffiċċjali tad-dwana fittxewlu fil-vapur u sabulu t-tagħbija illegali li kien qed iġorr, kaxxa fuq kaxxa. Minflok ma kkoopera, il-kaptan gideb. L-ewwel innega li kien jaf bit-tagħbija ta’ 3.18-il miljun sigarett bil-kuntrabandu. Imbagħad biddel l-istorja u qal li kien jaf bihom imma is-sigaretti kien qed jużahom biex lill-ekwipaġġ jagħtihomlhom bħala tips. Imma biex jaħarqu 3.18-il miljun sigarett, dawn l-ergħa min-nies kien ikollhom idumu 36 sena, anki kieku pejpu 60 sigarett kull wieħed kuljum.

Huwa ċar li dan il-kaptan inqabad bil-kuntrabandu ta’ affarijiet jiswew ħafna flus: ħeba t-tagħbija llegali li kellu u mbagħad, lill-investigaturi gideb fuq li gidbilhom – u fl-aħħar jispiċċa meħlus minn kull akkuża. Għax il-prosekuzzjoni, is-sigaretti ma uriethomx lill-qorti. 

U minflok, lill-kaptan, il-Qorti timmultah is-somma sabiħa ta’ 600 Ewro, li minnhom kellhom jitħallsu immedjatament lid-Direttur Ġenerali tad-Dwana 200 Ewro biss –  il-piena talli formula ‘amministrattiva’ ma mlihiex kif suppost.

U din ma kinitx l-ewwel darba li persuni akkużati ta’ reati serji nħelsu minħabba ‘żbalji’ ridikoli min-naħa tal-prosekuzzjoni. Robert Agius, wieħed mill-aħwa Maksar, kien ftiehem biex jiġbor żewġ blokok tal-plastic mimlija bl-eroina minn għand waħda Eġizzjana.

Lill-Eġizzjana interċettawha l-pulizija, id-droga biddluha bi blokok tal-injam u ftiehmu biex issir kunsinna kkontrollata. Lill-Eġizzjana resqet lejha karozza u fiha kien hemm Robert Agius bħala passiġġier u ħuh Adrian fuq wara. Lil Robert, l-Eġizzjana tatu l-blokok tal-injam u ta’ xogħolha ngħatat 1000 Ewro. Imma Agius induna u malajr malajr il-blokok tefagħhom barra mit-tieqa tal-karozza u telaq sparat. Imma l-pulizija kienu qed jistennewh u arrestawh. Meta fittxewlu fid-dar, sabulu l-kokaina u bullet id-daqs ta’ 0.38mm.

Il-prim ministru Robert Abela ikkonferma personalment li lill-aħwa Robert u Adrian Agius kien jirrappreżentahom fi kwistjonijiet legali bejn l-2012 u l-2016. Meta fl-2012 tressaq il-Qorti Robert Agius, l-Eġizzjana rrifjutat li tixhed. Il-pulizija m’analizzawx id-droga biex jippruvaw li kienet sustanza illegali. U Agius inħeles mill-akkużi ta’ traffikar ta’ droga u li kellu d-droga. Instab ħati biss li kellu munizzjon attiv u mmultawh 500 Ewro. Intilfet opportunità tad-deheb biex jingħalaq il-ħabs bniedem li iktar tard kien implikat fil-provvediment tal-isplussiv intużat fil-qtil jew fil-feriment ta’ ċerti ċittadini Maltin, inkluża l-ġurnalista Daphne Caruana Galizia.

Iż-żewġt aħwa Maksar qed jakkużawhom tal-qtil ta’ Caruana Galizia u tal-avukat Carmel Chircop, li sparawlu f’dahru u f’sidru kiesaħ u biered. Kieku l-pulizija għamlu xogħolhom, kieku dawn it-tnejn li huma, setgħu forsi għadhom ħajjin. 

Il-Qorti issa kkritikat lill-Avukat Ġenerali u esprimiet “il-preokkupazzjoni tagħha minħabba l-intransiġenza tal-Avukat Ġenerali talli manifestament naqas milli jipprovdi d-dokumentazzjoni lill-Avukat tal-Istat” u dan f’każ li kien jinvolvi l-ex klijenti tal-prim ministru Adrian u Robert Agius, allegatament membri ta’ gang. L-Avukat Ġenerali sempliċement irrifjuta li lill-Qorti jgħaddilha d-dokumenti essenzjali. Lanqas l-imħallef ma kellu permess jarahom. Fl-aħħar, lir-Reġistratur tal-Qorti ordnatlu biex dawk id-dokumenti jesebihom. Skont kif iddikjarat il-Qorti stess, l-aġir tal-Avukat Ġenerali kien “inkredibbli, ma jitwemminx u barra minn postu”.

Lill-Avukat Ġenerali, l-imħallef akkużah li kien qed juża tattika biex “itawwal  il-proċeduri kriminali u jfixkilhom”.L-Avukat Ġenerali, għaliex qed itellef il-proċeduri kriminali li għandhom x’jaqsmu mal-aħwa Maksar? U għaliex kriminali gravi qed ikomplu jeħilsu mill-ġustizzja? Meta mqar l-Avukat Ġenerali u l-prosekuzzjoni jkomplu ‘jfixklu l-proċeduri kriminali’, din il-kultura ta’ impunità tkompli titkattar – u jkomplu jmutu iktar nies.